Hoofdstuk 5: Sulawesi

Sulawattes? Ja, Sulawesi. Eerlijk gezegd had ik er voor deze reis nog nooit van gehoord. Ik wist dat ik graag een deel van Indonesië wilde zien, maar had nog geen plan welk eiland of welke eilanden. Tot Marie (met wie ik in januari 2 weken door Vietnam heb gereisd) opperde of we niet weer ergens konden meeten om nog een stuk samen te reizen. Dat kon en dat werd Sulawesi. Ik dacht eerst dat het een klein eilandje was, ik had er ten slotte nog nooit van gehoord dus hoe groot kan het zijn.. nou, groot! Het eiland heeft de vorm van een K en wij zijn van links onder naar rechts boven gereisd. Ik vond Myanmar al niet toeristisch, maar Sulawesi was nóg minder toeristisch. Er was gelukkig wel op elke plek een guesthouse of hotelletje te vinden, mede doordat er ook veel lokale bevolking in eigen land op vakantie gaat. We vlogen op Makassar, een niet zo'n bijzondere stad, maarja je moet ergens beginnen. De meeste mensen daar zijn extreem islamitisch, gelukkig wist mijn personal guide Marie dat en hadden we lange broeken aan gedaan. Maar goed ook, want we trokken al genoeg bekijks door onze losse haren en huidskleur (hoe bruin ik ook ben nu, ik blijf blank). Ik voelde me echt een BN'er daar, bizar om mee te maken. Het was aan de ene kant leuk dat super veel mensen je aanspreken en op de foto willen, maar het was die eerste dag ook wel erg overweldigend en sommige mannen waren echt niet chill. Een van de -weinige- bezienswaardigheden in Makassar is Fort Rotterdam, een goede plek om wat meer te weten te komen over de geschiedenis van Indonesië & Nederland. Ik voelde me toch wel een beetje plaatsvervangend lullig daar. Vanuit Makassar vertrekt de enige nachtbus van heel Sulawesi, dus daar hebben we natuurlijk gebruik van gemaakt want We Love Nachtbussen. In het hotel werd ons verteld dat we een 'bemo' (lokaal taxi busje) konden pakken naar de bus terminal. Dat was very easy en iedereen weet wel waar dat is.. Het bleek not so very easy en niemand in het busje wist waar het was. Ook maps.me bleek niet heel precies, waardoor we nog een flink stuk terug hebben moeten lopen en nog net op tijd waren voor de nachtbus. Smooth van A naar B komen is hier niet zo vanzelfsprekend kwamen we achter. Dit bleef ook zo de rest van de weken haha, maar uiteindelijk kwamen we altijd wel uit waar we wilden zijn! Met een dosis avontuur die we allebei wel konden waarderen, achteraf. 's Ochtends vroeg kwamen we aan in Rantepao. Een dorp in een gebied dat bekend staat om zijn bijzondere cultuur rondom de dood. Razend interessant. We hebben een scooter gehuurd en zijn langs een aantal grotten gegaan met graven erin (quote Marie: 'het is wel een beetje een dooie boel hier'), een boom met babygrafjes in de stam en dorpen met typische zadeldak huizen. Die huizen worden meestal niet gebruikt om in te wonen, maar om overledenen in op te baren (gebalsemd) tot er genoeg geld is voor de begrafenis. Dit kan maanden tot jaren duren. De volgende dag hadden we het geluk dat er een begrafenis was waar we heen konden met een gids. Jep dat lees je goed.. bizar wel hè! Maar daar niet, het is een hele eer om westerse gasten te ontvangen. De beste manier om respect te tonen aan de nabestaanden is het geven van een slof sigaretten. -Ik denk dat het ongeveer dit moment was dat Sulawesi voor mij niet meer stuk kon-. Een begrafenis duurt makkelijk een dag of vijf en iedereen houdt zich voornamelijk bezig met varkens/buffels offeren, koken, chillen, praten, drinken, eten en af en toe staat er iemand bij de kist te huilen. Wij waren bij een kleine begrafenis, maar dat was al impressive om mee te maken. Er werden aan de lopende band varkens geslacht en het vlees werd klaargemaakt in bamboescheuten. Mega lekker. Marie was intussen vrienden geworden met een cool opaatje die ons 'arak' bleef inschenken (zelfgestookte rijstwijn). Ik moest mezelf er een paar keer aan herinneren dat ik op een begrafenis was en niet op een verjaardag of bruiloft. De derde dag in Rantepao zijn we naar een veemarkt geweest en hebben we ons laten afzetten op de top van een berg om vervolgens naar beneden te wandelen. 's Avonds waren we door de rijke Zwitser Jacques, met wie we een gids hadden gedeeld op de begrafenis de dag ervoor, uitgenodigd om zijn laatste Sulawesi avond te vieren met een diner. Dat wilden we wel! De gids en chauffeur waren ook uitgenodigd, dus dat was een gezellige boel. En hoe heerlijk het streetfood ook is, ook wel genieten om een luxe Indonesisch 3-gangen diner te eten :). De volgende plek waar we heen wilden waren de Togian Islands. Drie volle dagen reizen vanuit Rantepao. Dus. We besloten 1 dag te reizen, dan een 'tussendag' te pakken in Tentena en dan weer 2 dagen te reizen. In Tentena hebben we een scootertje gehuurd en zijn we langs een grote waterval en een meer gegaan. Wel grappig om te zien dat Tentena in tegenstelling tot bv Makassar juist extreem Christelijk is. Je ziet overal borden met Christelijke leuzen en in bijna elke voortuin staat een paars kruis. Op het gebied van religie is het echt een land van uitersten. De laatste reisdag naar de Togian was geen straf, een zonnig en gezellig tochtje op een boot. We kwamen langs een aantal vissersdorpjes met Bajau bevolking (Floortje naar het einde vd wereld heeft daar een mooie aflevering over). En toen waren we er eindelijk! Het was het reizen meer dan waard, wat een paradijsje. Nog nooit zoiets gezien. Op het eiland waar wij waren (Malenge) is geen winkel of restaurantje, dus het resort is met volpension. Voor €12.50pp heb je een bungalow op het strand, een rif voor de deur en 3x per dag heerlijk eten met verse vis. Whuuuuut. Ik had verwacht dat ik me misschien wel wat zou vervelen daar. We bleven 6 dagen omdat de ferry maar 2x per week gaat, dus het was 3 of 6 dagen blijven. En ik kan niet zo goed hele dagen op het strand liggen niksen. Maar ik heb me echt geen moment verveeld. 's Ochtends nam de geweldige manager van het resort ons mee op snorkeltrip. Daarna was het lunch en hangmat tijd. Nog wat snorkelen bij het eigen strandje of beachvolleyballen en dan avondeten. 's Avonds kletsen, kaarten en (vallende) sterren kijken, de dagen vlogen voorbij! Er was geen bereik, dus niemand daar zat op zijn telefoon. Op een van de trips zijn we naar het jellyfish meer gegaan, een meer vol kwallen die niet steken. Heel bizar om tussen duizenden kwallen te snorkelen. En we hebben dolfijnen gezien :D. En coole onderwater dieren zoals een octopus, schildpad, baby haaitjes, zeepaardje, sting ray en heeel veel felgekleurde vissen. Oja en koraal. Hoe relaxt, bijzonder en uniek dit ook was, na 6 dagen hadden Marie & ik ook allebei wel weer zin om naar de bewoonde wereld te gaan. De chille ferry naar het vaste land in het noorden was helaas precies in onderhoud in de week dat wij er waren, dus we moesten met een detour naar de volgende plek. Weer 2 volle dagen reizen.. gelukkig hebben we de tijd, is het uitzicht mooi en kan ik lezen in de auto. En ik heb -wat later dan de meeste mensen om me heen, haha- het luisteren naar podcasts ontdekt. Dan vliegen de uren ook voorbij. De volgende plek was Tomohon. We hebben daar de lokale markt bezocht met oa dode vleermuizen, pythons, katten & honden. Soms hebben ze zelfs apen, maar niet toen wij er waren. Het was super gek om dode honden op een hakblok te zien, maar het aller zieligst waren de hokken met levende katten en honden waarvan je wist wat ermee ging gebeuren. Ik eet in elk land het lokale eten, maar heb deze delicatesse toch maar even geskipt. Toen we weer op het scootertje stapten begon het ineens keihard te regenen. Dat hadden we al een tijdje niet meer meegemaakt. Na een uurtje of 3 schuilen -best lang- en veel overwegingen van nog even wachten of toch door de stortbui terug gaan, klaarde het op en konden we gelukkig door. Er is een meer dat door thermische activiteit in de grond bijzondere kleuren aan kan nemen als de zon erop schijnt. Toen wij er waren was het bewolkt en had het een doodnormale meer kleur, maar wat wel heel cool was waren de modderpoeltjes en kraters er omheen waar stoom uit kwam. De eigenaar van het restaurantje waar we hadden geluncht nam ons heel lief mee naar een plek waar locals dmv bamboe scheuten douches hebben gemaakt in een kleine waterval. Door de activiteit in de grond is het water daar warm. Het dorpje gebruikt die plek ook echt als douche, tof om te zien. We konden nog net op tijd voor de zonsondergang naar de vulkaan scooteren. Dit was de 'makkelijke' vulkaan, waar je met een scooter en een stuk traplopen op de top kan komen. De volgende ochtend, heel vroeg, gingen we naar de moeilijke vulkaan. Daar konden we via een lava stroom omhoog lopen naar de krater. Zo cool! Ik vind vulkanen echt machtig interessant. Sommige mensen doen deze tocht met een gids, maar wij hadden op internet de route gezocht en gelezen dat het ook best zonder gids kon. Toen we eenmaal bezig waren twijfelden we toch wel ernstig of we wel langs de goede lava stroom liepen.. het klim en klauterwerk was pittig en op een gegeven moment stonden we voor een verticale wand van een metertje of 3 hoog. Dat werd toch wel heel link. Tot Marie ineens een sluiproute door de bosjes zag! Bleek dat we al die tijd niet hadden hoeven klimmen, maar dat er gewoon paadjes waren gemaakt om de stijle stukken heen. Whoops. Het was wel echt een héle vette wandeling en er kwam als verrassing ook nog eens rook uit de krater. Dat konden we vanuit het dal niet zien. Nu hadden we letterlijk & figuurlijk alle hoogtepunten van Tomohon wel gezien en konden we, via 4 lokale busjes, naar Tentena. Daar is een national park waar oa tarsiers wonen, aapjes die eruit zien als een kleine furby. Ik wist niet dat het bestond. De eerste dag in Tentena was een beetje een sukkel dag, Marie was ziekjes en ik zat in de stress omdat het steeds maar niet lukte een vliegticket te boeken. Zelfs Arlen kreeg het vanuit NL niet voor elkaar. Uiteindelijk lukte het via een andere -duurdere ;)- maatschappij wel, maar ik was al lang blij dat ik nu definitief naar Australië kon komen :D. De 2e dag in Tentena gingen we vol gas. Eerst in de vroege ochtend met een gids op pad, dan terug om te lunchen en even te chillen en dan weer met de gids het national park in. We hadden een rete fanatieke gids die leuk kon vertellen en allerlei dieren wist te vinden die we anders zelf never nooit niet hadden gespot. Tijdens de ochtend tocht waren we een groep apen (makaken) tegengekomen. De gids zei dat ze niks deden als we gewoon afstand hielden. Maar op een gegeven moment kwamen er een aantal best dichtbij en 1 greep heel brutaal naar mijn rugzak. Tot de gids zag waarom.. 'Omg! Do you have bananas in your backpack?!' Haha. Oeps. Ik had voor onderweg banaantjes meegenomen en die uit gewoonte in mijn zijvakje gestoken omdat ze in het grote vak altijd geplet worden. En dat hadden een paar slimme aapjes dus al gespot. Totaal niet bij nagedacht. Ik snap na deze tochten ook wel wat mensen leuk vinden aan vogels spotten. Je moet er wel iets meer geduld voor hebben dan ik heb, ik heb het wel met kinderen maar niet met vogels heb ik gemerkt. Maar het was een gave ervaring. En toen kwam het einde van ons Sulawesi avontuur al in zicht. We hebben het in eiland stijl afgesloten met een paar dagen Bunaken. Weer een soort bounty eiland waar we hebben gesnorkeld en er waren een stuk of 8 gezellige andere gasten waar we mee hebben gechillt, gezongen en gedronken. Er zaten daar super veel schildpadden in de zee, zo cool! We zijn met wat anderen 's avonds laat gaan snorkelen. Zo'n dude zei dat dat leuk was, want dan komen de krabbetjes enzo tot leven. Het klonk niet heel spectaculair, maar ik ben altijd wel in voor dit soort gekkigheid, dus hoppa met zaklampen de zee in. Nou, dat was me toch een potje vet! 'Krabbetje' was een understatement, we hebben echt jóekels van krabben gezien met een soort schild van koraal als camouflage. En nog veel meer gave dieren. Echt een hoogtepunt van de Bunaken trip. Na 3 dagen gingen we weer terug naar het vaste land, naar Manado, de meest moderne stad. Marie en ik hadden in Vietnam ons afscheid gevierd in het Hardrock cafe. Die hebben ze daar helaas niet, dus werd het de Pizza Hut in een of andere over de top shiny shopping mall. Even alle indrukken van de afgelopen 3,5 week bespreken, dat zijn er nogal wat! Ik ben super blij dat Marie wist dat Sulawesi bestaat en dat we hier samen hebben rond getrokken. Het was echt weer een hele andere ervaring dan de vorige 4 landen :D. En nu.. op naar Australië!!

Random dingen
- We werden heel vaak aangesproken met 'Hello mister!'. Indonesisch heeft geen mannelijke/vrouwelijke vorm kwam ik achter, dus misschien dat het daardoor komt.
- Sommige woorden zijn hetzelfde als in het Nederlands, zoals wortel, tomaat, wastafel. En veel woorden die in het Nederlands eindige op 'tie' eindigen hier op 'si' zoals motivasi, polisi, installasi.
- Ik hou de portemonnee met het gezamenlijke geld bij, dus ben door Marie omgedoopt tot 'de pot met de pot'
- Lokale bussen wachten vaak tot ze vol zitten voor ze gaan rijden. We zaten ergens tussen Tomohon en Tentena al 45min in een bus te wachten tot hij zou vertrekken. Toen kwam ineens de buschauffeur de bus in om met de passagiers onderhandelen over de ritprijs. Zo van 'het is 30k per persoon en dan vertrekken we nu'. En dan de passagiers weer 'nee, nee 20k!'. Maar daarvoor wilde de buschauffeur nog langer wachten. Het was echt jammer dat ik die discussie niet woord voor woord kon horen. Kan je je voorstellen dat dit in NL zo zou gaan..!?
- In Tentena gingen we 2x met een gids op pad om dieren te spotten. We hebben tijdens de ochtend wandeling een hele tijd gezocht naar de 'kuskus'. Uiteindelijk vond de gids er twee en we zagen ze hoog in de boom. Ik heb ze bewonderd en er geprobeerd een foto van te maken, maar ze zaten te hoog. In de namiddag zag de gids er ineens weer een paar en pas toen had ik door dat het beer achtige beesten waren. Ik heb de hele ochtend gedacht dat we vogels aan het zoeken waren...
-We hadden op veel plaatsen een gat in de grond als wc en soms zelfs geen douchekop, maar een bak koud water met een bakje om het over je heen te gooien. En op Bunaken kwam er alleen zout water uit de kraan. Het went allemaal wel snel en het is daar bij de mensen thuis vaak nog primitiever. Het was wel een goede reality check. De keren dat je dan onder een echte warme douche staat is het wel extra genieten!